Europejski nakaz zabezpieczenia na rachunku bankowym

18 stycznia 2017 r. weszła w życie nowelizacja kodeksu postępowania cywilnego i niektórych innych ustaw wprowadzająca przepisy o europejskim nakazie zabezpieczenia na rachunku bankowym.

 

Nowelizacja ma na celu zapewnienie skutecznego wykonywania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 655/2014 z dnia 15 maja 2014 r. ustanawiającego procedurę europejskiego nakazu zabezpieczenia na rachunku bankowym w celu ułatwienia transgranicznego dochodzenia wierzytelności w sprawach cywilnych i handlowych (zwanego dalej „rozporządzeniem”). Rozporządzenie to w zasadniczej części będzie stosowane od 18 stycznia 2017 r.

Co do zasady rozporządzenia Unii Europejskiej stosuje się bezpośrednio w państwach członkowskich, to jednak zachodziła konieczność zmiany niektórych przepisów prawa polskiego, a także wprowadzenia nowych regulacji.

 

1. „Rachunek bankowy” rownież w SKOK

Rozporządzenie ma na celu umożliwienie wierzycielom uzyskania zabezpieczenia ich wierzytelności na rachunku bankowym dłużnika na tych samych warunkach, niezależnie od państwa, w którym rachunek jest prowadzony. Pojęcie „rachunku bankowego”, którym posługuje się rozporządzenie, jest pojęciem autonomicznym i w polskim kontekście obejmie nie tylko rachunki bankowe, ale również rachunki prowadzone przez spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe.

 

2. Blokada rachunku dłużnika

Wykonanie zabezpieczenia – nakazu odbywać się będzie na zasadach przyjętych w danym państwie członkowskim dla analogicznych środków ze zmianami wynikającymi z rozporządzenia. Skutkiem wydania europejskiego nakazu zabezpieczenia na rachunku bankowym jest zablokowanie rachunku dłużnika. Ale nie daje podstawy do wypłaty zabezpieczonych środków na rzecz wierzyciela.

 

3. Europejski nakaz jako tytuł zabezpieczenia

Europejskie nakazy zabezpieczenia na rachunku bankowym wydane w jednym państwie członkowskim będą automatycznie uznawane i wykonalne w innym państwie członkowskim bez konieczności wszczynania odrębnego postępowania. W Polsce będą one tytułami zabezpieczenia stanowiącymi podstawę wszczęcia postępowania wykonawczego.

 

4. Bez powiadomienia dłużnika

Wierzyciel będzie mógł ubiegać się o wydanie nakazu przed wszczęciem postępowania sądowego w sprawie głównej, w trakcie jego trwania lub po uzyskaniu w państwie członkowskim pochodzenia tytułu (np. orzeczenia sądowego czy ugody), który nie jest jeszcze wykonalny w państwie członkowskim wykonania, a także po uzyskaniu tytułu wykonalnego w państwie członkowskim wykonania. Europejski nakaz zabezpieczenia na rachunku bankowym będzie wydawany w postępowaniu niejawnym  a więc bez uprzedniego wysłuchania, a nawet powiadomienia dłużnika.

 

5. Jurysdykcja do wydania europejskiego nakazu

Co do zasady jurysdykcję do wydania europejskiego nakazu będą posiadały sądy państwa członkowskiego właściwe do orzekania w sprawie głównej zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami dotyczącymi właściwości. Ta jurysdykcja wynika z odrębnych przepisów prawa europejskiego, a w ich braku – jest określona przez prawo krajowe.

Jeżeli dłużnikiem jest konsument, jurysdykcję do wydania nakazu mają wyłącznie sądy państwa członkowskiego, w którym ma on miejsce zamieszkania. Natomiast po wydaniu orzeczenia w sprawie głównej lub równorzędnego dokumentu urzędowego jurysdykcja należy do sądów państwa, w którym orzeczenie czy dokument urzędowy zostały wydane.

 

6. Nowe przepisy w KPC

Na mocy ustawy z dnia 15 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2017 r. poz. 85) do k.p.c. zostanie dodany nowy tytuł „Europejski nakaz zabezpieczenia na rachunku bankowym”. W zakresie nieuregulowanym rozporządzeniem do postępowań dotyczących europejskiego nakazu zabezpieczenia na rachunku bankowym stosowane będą odpowiednio przepisy o postępowaniu zabezpieczającym, chyba że odpowiednie przepisy stanowią inaczej. W nowelizacji uregulowano również właściwość sądów w powyższych sprawach.

 

7. Nakaz zostanie doręczony wierzycielowi z urzędu

Europejski nakaz zabezpieczenia na rachunku bankowym sąd będzie doręczał z urzędu wierzycielowi. W razie odmowy wydania takiego nakazu w całości lub części sąd doręczy z urzędu wierzycielowi postanowienie w tym przedmiocie.

 

8. Opłata od wniosku o wydanie nakazu

Od wniosku o wydanie europejskiego nakazu zabezpieczenia na rachunku bankowym będzie pobierana opłata stała w wysokości 100 zł, chyba że wniosek został zgłoszony w piśmie rozpoczynającym postępowanie.

Źródło: LEX