1 stycznia 2023 r. weszła w życie Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2161 z dnia 27 listopada 2019 r. zmieniająca dyrektywę Rady 93/13/EWG i dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 98/6/WE, 2005/29/WE oraz 2011/83/UE w odniesieniu do lepszego egzekwowania i unowocześnienia unijnych przepisów dotyczących ochrony konsumenta, zwana powszechnie “Omnibus”. W związku z jej wprowadzeniem ustawodawca krajowy znowelizował ustawę z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2023 r., poz. 168) zmieniając brzmienie przepisów art. 4 i 6 tej ustawy.
Informacja o obniżeniu ceny
Od dnia 1 stycznia 2023 r., zgodnie z art. 4 ustawy o informowaniu o cenach towarów i usług, przedsiębiorca świadczący usługi lub sprzedający towary i jednocześnie informujący o obniżeniu ceny usługi lub towaru jest zobowiązany do umieszczenia również informacji o najniższej cenie tego towaru lub usługi, która obowiązywała w okresie 30 dni przed wprowadzeniem obniżki. Jeżeli czas oferowania danego towaru lub usługi jest krótszy niż 30 dni, to przedsiębiorca ma obowiązek zamieścić informację o najniższej cenie tego towaru lub tej usługi, która obowiązywała w okresie od dnia rozpoczęcia oferowania tego towaru lub tej usługi do sprzedaży do dnia wprowadzenia obniżki. Jeśli chodzi o towary ulegające szybkiemu zepsuciu lub mające krótki termin przydatności, to należy uwidocznić informację o cenie sprzed pierwszego zastosowania obniżki.
Na podstawie tego przepisu Minister Rozwoju i Technologii wydał rozporządzenie z dnia 19 grudnia 2022 r. w sprawie uwidaczniania cen towarów i usług. Dookreślono w nim obowiązek uwidaczniania, regulując, że informacja o cenie ma być zamieszczona na danym towarze, bezpośrednio przy danym towarze lub w bliskości tego towaru, w miejscu ogólnodostępnym i dobrze widocznym dla konsumentów. W szczególności tą informację można uwidocznić: na wywieszce (może być wyświetlaczem elektronicznym), w cenniku, w katalogu, na obwolucie, w postaci nadruku lub napisu na towarze lub opakowaniu. Dodano również obowiązek uwidaczniania ceny jednostkowej towaru sprzedawanego luzem. Co do cen za usługi, wskazano, że mają być podane z dokładnym określeniem rodzaju i zakresu usług, dopuszczając stawki godzinowe, procentowe, ceny za kilometr i inne stawki przeliczeniowe. Wszelkie cenniki świadczenia usług mają znajdować się w miejscu ogólnodostępnym i dobrze widocznym dla konsumentów, w formie pisemnej lub elektronicznej przed wykonaniem usługi.
Zwiększenie skuteczności sankcji
Brzmienie art. 6 ustawy o informowaniu o cenach towarów i usług zostało zmienione z uwagi na konieczność nakładania skutecznych, proporcjonalnych i odstraszających sankcji w odniesieniu do naruszeń powszechnych i naruszeń powszechnych o wymiarze unijnym. Ustawodawca wprowadził katalog czynników i okoliczności, które ma uwzględnić wojewódzki inspektor Inspekcji Handlowej przy wymierzaniu kary pieniężnej za naruszenie obowiązków przedsiębiorcy z art. 4 tej ustawy.
Te okoliczności to: 1) stopień naruszenia obowiązków, o których mowa w art. 4 ust. 1-5, w tym charakter, wagę, skalę i czas trwania naruszenia tych obowiązków; 2) dotychczasowa działalność przedsiębiorcy, w tym podjęte przez niego działania w celu złagodzenia lub naprawienia szkody poniesionej przez konsumentów, wcześniejsze naruszenia obowiązków, o których mowa w art. 4 ust. 1-5, przez tego przedsiębiorcę oraz uzyskane przez przedsiębiorcę korzyści majątkowe lub straty w związku z naruszeniem tych obowiązków; 3) wielkość obrotów i przychodu przedsiębiorcy; 4) sankcje nałożone na przedsiębiorcę za to samo naruszenie w innych państwach członkowskich Unii Europejskiej w sprawach transgranicznych, jeżeli informacje o takich sankcjach są dostępne w ramach mechanizmu ustanowionego rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/2394 z dnia 12 grudnia 2017 r. w sprawie współpracy między organami krajowymi odpowiedzialnymi za egzekwowanie przepisów prawa w zakresie ochrony konsumentów i uchylającym rozporządzenie (WE) nr 2006/2004 (Dz. Urz. UE L 345 z 27.12.2017, str. 1, z późn. zm.).