28 maja 2018r. Prezydent RP podpisał m.in. ustawę z dnia 13 kwietnia 2018 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw. Ustawa wchodzi w życie 9 lipca 2018r.
Co się zmieni?
- Nowe, krótszy termin przedawnienia.
Podstawową zmianą, jaką wprowadzi wejście w życie tej nowelizacji, będzie zmiana terminu przedawnienia określonego w art. 118 kc, z 10 lat na 6 lat.
- Nowy termin końca terminu przedawnienia.
Ustawa zmieniająca wprowadza zasadę, że koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, chyba że termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata.
Przykładowo, jeżeli trzyletni termin przedawnienia rozpocznie bieg 30 września 2018r., jego upływ nastąpi 31 grudnia 2021r. Zaś jeżeli termin będzie krótszy niż 3 lata, np. roczny i bieg przedawnienia rozpocznie się 30 września 2018r., koniec terminu przedawnienia nastąpi 30 września 2019r.
- Zmiana terminu przedawnienia co do prawomocnych orzeczeń.
Zgodnie ze zmianami art. 125 kc, roszczenia stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu lub innego organu powołanego do rozpoznawania spraw danego rodzaju albo orzeczeniem sądu polubownego, jak również roszczenie stwierdzone ugodą zawartą przed sądem albo sądem polubownym albo ugodą zawartą przed mediatorem i zatwierdzoną przez sąd przedawnia się z upływem 6 lat, a nie jak dotychczas z upływem lat 10.
- Zakaz dochodzenia przedawnionego roszczenia względem konsumenta.
Wprowadzona została nowa regulacja dotycząca przedawnienia roszczeń przysługujących przeciwko konsumentom. Zgodnie z dodanym przepisem art. 117 § 21 kc po upływie terminu przedawnienia nie można domagać się zaspokojenia roszczenia przysługującego przeciw konsumentowi.
Jednakże zgodnie z nową regulacją art. 1171 kc w wyjątkowych przypadkach sąd będzie mógł, po rozważeniu interesów stron, nie uwzględnić upływu terminu przedawnienia roszczenia przysługującego przeciwko konsumentowi, jeżeli wymagają tego względy słuszności. Korzystając z tego uprawnienia sąd będzie zobowiązany rozważyć długość terminu przedawnienia, długość okresu od upływu terminu przedawnienia do chwili dochodzenia roszczenia oraz charakter okoliczności, które spowodowały niedochodzenie roszczenia przez uprawnionego, w tym wpływ zachowania zobowiązanego na opóźnienie uprawnionego w dochodzeniu roszczenia.
- Zmiana terminu przedawnienia przy sprzedaży konsumenckiej.
Ustawa wprowadza również zmianę w art. 568 § 2 kc, przyjmując iż w przypadku sprzedaży konsumenckiej używanych rzeczy ruchomych roczny termin przedawnienia roszczeń z rękojmi nie może zakończyć się przed upływem dwóch lat od dnia wydania rzeczy.
A ponadto:
- Zmiany w Kodeksie postępowania cywilnego.
Do kodeksu postępowania cywilnego wprowadzono regulację wskazującą, że obligatoryjnym elementem pozwu jest oznaczenie daty wymagalności roszczenia w sprawach o zasądzenie roszczenia.
Ponadto w kpc wprowadzono zmianę w art. 889 § 1 pkt 1 oraz dodano nową regulację art. 8892 przewidujące, iż bank po otrzymaniu zawiadomienia komornika o zajęciu rachunku bankowego zablokuje środki na rachunku, natomiast nie będzie zobowiązany do bezzwłocznego przekazania środków na pokrycie należności, lecz będzie zobowiązany do przekazania tych środków na rachunek bankowy komornika po upływie siedmiu dni od dnia doręczenia zawiadomienia o zajęciu. Wyjątkowo w razie egzekucji bieżących alimentów lub rent bank ma obowiązek niezwłocznego przekazania środków pieniężnych z zajętego rachunku na rachunek bankowy komornika.
Powyższe zmiany mają na celu wzmocnienie możliwości podjęcia przez dłużnika obrony przed egzekucją, przy jednoczesnym utrzymaniu środków uniemożliwiających dłużnikowi uchylenie się od egzekucji.
- Zmiany w ustawie o postępowaniu egzekucyjnym.
W ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2017 r. poz. 1201, z późn. zm.) w art. 80 § 1 przyjęto, iż bank po otrzymaniu zawiadomienia organu egzekucyjnego o zajęciu wierzytelności pieniężnej zobowiązanego zablokuje środki na rachunku, natomiast nie będzie zobowiązany do bezzwłocznego przekazania środków na pokrycie należności, lecz będzie zobowiązany do przekazania tych środków organowi egzekucyjnemu po upływie siedmiu dni od dnia doręczenia zawiadomienia o zajęciu.
- Zmiany w ustawie o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych.
W ustawie z dnia 9 kwietnia 2010 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych (Dz. U. z 2018 r. poz. 470, z późn. zm.) wprowadzono zmiany mające na celu dostosowanie okresów wskazanych w ustawie do ogólnych okresów przedawnienia przyjętych w zmianach wprowadzonych w Kodeksie cywilnym.
Od kiedy nowe terminy będą miały zastosowanie?
W zakresie przepisu przejściowego ustawa przewiduje, że do roszczeń powstałych przed dniem wejścia w życie obecnie uchwalonej ustawy i w tym dniu jeszcze nieprzedawnionych stosuje się, od dnia wejścia w życie przyjętej ustawy, przepisy o przedawnieniu określone w obecnym brzmieniu.
Ponadto ustawa przewiduje, że jeżeli nowy termin przedawnienia jest krótszy niż według przepisów dotychczasowych, bieg terminu przedawnienia rozpocznie się z dniem wejścia w życie ustawy. Jeżeli jednak przedawnienie, którego bieg terminu rozpoczął się przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, nastąpiłoby przy uwzględnieniu dotychczasowego terminu przedawnienia wcześniej, to przedawnienie nastąpi z upływem tego wcześniejszego terminu.
Do przysługujących konsumentom roszczeń powstałych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy i w tym dniu jeszcze nieprzedawnionych, których terminy przedawnienia są określone w art. 118 i art. 125 § 1 kc, znajdą zastosowanie dotychczasowe przepisy o terminach przedawnienia, natomiast jeżeli konsument nie podniesie do dnia wejścia w życie ustawy zarzutu przedawnienia w stosunku do roszczenia przedawnionego, z dniem wejścia w życie ustawy sąd z urzędu uwzględni przedawnienie.
Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia, tj. 9 lipca 2018r., z tym że dla części zmian w ustawie o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych przewidziano dłuższy, trzymiesięczny termin wejścia w życie.
Źródło:
Informacja w sprawie ustawy z dnia 13 kwietnia 2018 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw
ustawa z dnia 13 kwietnia 2018 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2018 poz. 1104)