Tzw. Konstytucja Biznesu, czyli pakiet ustaw, których celem jest zreformowanie przepisów dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej została ogłoszona 30 marca 2018r. w Dzienniku Ustaw.
Niewątpliwie, najważniejszą z tego pakietu jest ustawa z dnia 6 marca 2018r. – Prawo przedsiębiorców. Zgodnie z ustawą z dnia 6 marca 2018r. – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo przedsiębiorców oraz inne ustawy dotyczące działalności gospodarczej(Dz. U. poz. 650), ustawa z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. poz. 646) wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem art. 24 ust. 6, który wchodzi w życie z dniem 1 lutego 2019 r.
Prawo przedsiębiorców wchodzi w życie już 29 kwietnia 2018r.
Jakie zmiany wprowadza Prawo przedsiębiorców?
1. Nowa definicja działalności gospodarczej.
Dotychczas definicję działalności gospodarczej znaliśmy z ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. 2004 nr 173 poz. 1807). Prawo przedsiębiorców znacznie uprościło tę definicję.
Zgodnie z art. 3 ustawy – Prawo przedsiębiorców działalnością gospodarczą jest zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły.
2. Zasada – co nie jest prawem zabronione, jest dozwolone.
Prawo przedsiębiorców w art. 8 ustawy wprowadza zasadę, że przedsiębiorca może podejmować wszelkie działania, z wyjątkiem tych, których zakazują przepisy prawa. Przedsiębiorca może być obowiązany do określonego zachowania tylko na podstawie przepisów prawa.
Zasada ta staje się zasadą normatywną.
3. Domniemanie uczciwości przedsiębiorcy i rozstrzygania wątpliwości faktycznych na jego korzyść.
W art. 9 Prawo przedsiębiorców jednoznacznie nakłada na prowadzących działalność gospodarczą obowiązek wykonywania działalności gospodarczej zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji, poszanowania dobrych obyczajów oraz słusznych interesów innych przedsiębiorców i konsumentów, a także poszanowania oraz ochrony praw i wolności człowieka.
Prawo przedsiębiorców w art. 10 ust. 1 ustawy wprowadza domniemanie o treści: Organ kieruje się w swoich działaniach zasadą zaufania do przedsiębiorcy, zakładając że działa on zgodnie z prawem, uczciwie oraz z poszanowaniem dobrych obyczajów.
Art. 10 pkt 2
Jeżeli przedmiotem postepowania przed organem jest nałożenie na przedsiębiorcę obowiązku bądź ograniczenie lub odebranie uprawnienia, a w tym zakresie pozostają niedające się usunąć wątpliwości co do stanu fkatycznego, organ rozstrzyga je na korzyść przedsiębiorcy.
Art. 11 pkt 1
Jeżeli przedmiotem postępowania przed organem jest nałożenie na przedsiębiorcę obowiązku bądź ograniczenie lub odebranie uprawnienia, a w sprawie pozostają wątpliwości co do treści normy prawnej, wątpliwości te rozstrzygane są na korzyść przedsiębiorcy, chyba że sprzeciwiją się temu sporne interesy stron albo interesy osób trzecich, na które wynik postępowania ma bezpośredni wpływ.
4. Nieokreślony czas zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej.
Zgodnie z art. 23 ust. 1 p.p. przedsiębiorca wpisany do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na czas nieokreślony albo określony, nie krótszy jednak niż 30 dni.
W poprzedniej regulacji, zgodnie z art. 14a ust. 1 u.s.d.g. okres ten wynosił od 30 dni do 24 miesięcy i dotyczył tylko przedsiębiorców niezatrudniających pracowników. Ten termin został utrzymany jedynie d;la przedsiębiorców wpisanych do KRS.
Art. 23 ust. 2
Przedsiębiorca wpisany do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na okres od 30 dni do 24 miesięcy.
Od 29 kwietnia 2018r. będzie można zawiesić działalność nawet zatrudniając pracowników.
5. Instytucja działalności nierejestrowej.
Kolejną zmianą jest instytucja działalności nierejestrowej opisana w art. 5 Prawa przedsiębiorców.
Art. 5
1. Nie stanowi działalności gospodarczej działalność wykonywana przez osobę fizyczną, której przychód należny z tej działalności nie przekracza w żadnym miesiącu 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia, o którym mowa w ustawie z dnia 10 października 2002r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2017r. poz. 847 oraz z 2018r. poz. …), i która w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej.
(…)
3. Jeżeli przychód należny z działalności, o której mowa w ust. 1, przekroczył w danym miesiącu wysokość określoną w ust. 1, działalność ta staje się działalnością gospodarczą począwszy od dnia, w którym nastąpiło przekroczenie wysokości, o którym mowa w ust. 1.
Dzięki tej instytucji mały przedsiębiorca będący osobą fizyczną, którego miesięczne przychody nie będą przekraczały 50% minimalnego wynagrodzenia nie będzie musiał rejestrować działalności ani płacić z tytułu jej prowadzenia składek ZUS.
Dochody z takiej działalności będą opodatkowane na zasadach ogólnych.
Tej instytucji nie stosuje się do wykonywania działalności w ramach umowy spółki cywilnej.
6. Zniesienie obowiązku posługiwania się numerem REGON w relacjach z urzędami.
Prawo przedsiębiorców wprowadza posługiwanie się przez przedsiębiorców w relacjach z urzędami numerem NIP.
Art. 20.
- Identyfikacja przedsiębiorcy w urzędowych rejestrach następuje na podstawie numeru identyfikacji podatkowej (NIP).
- Przedsiębiorca umieszcza w oświadczeniach skierowanych w zakresie wykonywanej działalności gospodarczej do oznaczonych osób i organów numer identyfikacji podatkowej (NIP) oraz posługuje się tym numerem w obrocie prawnym i gospodarczym.
- Przedsiębiorca oferujący towary lub usługi w sprzedaży bezpośredniej lub sprzedaży na odległość za pośrednictwem środków masowego przekazu, sieci teleinformatycznych lub druków bezadresowych umieszcza w ofercie co najmniej swoją firmę, numer identyfikacji podatkowej (NIP) oraz siedzibę albo adres.
- Przy załatwianiu spraw organ może żądać od przedsiębiorcy, dla celów identyfikacji, podania wyłącznie firmy przedsiębiorcy oraz numeru identyfikacji podatkowej (NIP).
7. Ulga na start dla początkujących przedsiębiorców.
Instytucja ta zakłada, że nowi przedsiębiorcy nie będą musieli płacić składek ZUS przez okres 6 miesięcy od rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej, również jeżeli przerwa od prowadzenia ostatniej działalności gospodarczej wynosiła co najmniej 60 miesięcy.
Art. 18
- Przedsiębiorca będący osobą fizyczną, który podejmuje działalność gospodarczą po raz pierwszy albo podejmuje ją ponownie po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia i nie wykonuje jej na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej, nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej.
- Przedsiębiorca może zrezygnować z uprawnienia, o którym mowa w ust. 1, przez dokonanie zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych.
Potem będzie mógł skorzystać przez 2 lata z tzw. małego ZUS-u. Nie dotyczy to składek na ubezpieczenie zdrowotne, które będzie obowiązkowe również dla przedsiębiorców korzystających z ulgi. Składkę zdrowotną można odliczyć od podatku (a nie od dochodu).
8. Punkt Informacji dla Przedsiębiorcy.
Ustawa – Prawo przedsiębiorców wprowadza obowiązek prowadzenia przez ministra wł. Do spraw gospodarki Punktu Informacji dla Przedsiębiorcy. Zgodnie z art. 36 prawa przedsiębiorców Punkt Informacji dla Przedsiębiorcy umożliwia w szczególności załatwianie spraw związanych z podejmowaniem, wykonywaniem i zakończeniem działalności gospodarczej oraz dostęp do informacji w tych sprawach.
Szczegółowy zakres zadań oraz zasady funkcjonowania Punktu Informacji dla Przedsiębiorcy określają przepisy ustawy z dnia 6 marca 2018r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy (Dz. U. z 2018r. poz. 647).
PIP będzie umożliwiał uzyskanie przez przedsiębiorcę takich dokumentów jak: zaświadczenia o niezaleganiu w opłacaniu składek ZUS, NFZ, czy na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, jak również zaświadczenia o niezaleganiu z realizacją ciążących na nim zobowiązań podatkowych.
Wspomniana ustawa o CEIDG i PIP ma dodatkowo wprowadzić pewne regulacje mające na celu usprawnienie działania CEIDG.
Nowe przepisy mają pozwolić przedsiębiorcom na dokonywanie niektórych czynności online związanych z udostępnianiem informacji o przedsiębiorcy, np. o ustanowionych pełnomocnictwach czy prokurentach, a także związanych z załatwianiem spraw dotyczących podjęcia, wykonywania i zakończenia prowadzenia działalności gospodarczej.
Zgodnie z ustawą z dnia 6 marca 2018r. – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo przedsiębiorców oraz inne ustawy dotyczące działalności gospodarczej(Dz. U. poz. 650), ustawa z dnia 6 marca 2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy (Dz. U. poz. 647) wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem art. 52 ust. 2 i 9 oraz art. 57, które wchodzą w życie z dniem 1 lipca 2018 r.
Należy zaznaczyć, że ustawa z dnia 6 marca 2018r. – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo przedsiębiorców oraz inne ustawy dotyczące działalności gospodarczej(Dz. U. poz. 650) zmienia blisko 200 ustaw. To jedna z największych zmian przepisów w prawie polskim.
Źródła:
ustawa z dnia 6 marca 2018r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. 2018 poz. 646)
ustawa z dnia 6 marca 2018r. – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo przedsiębiorców oraz inne ustawy dotyczące działalności gospodarczej(Dz. U. poz. 650)
ustawa z dnia 6 marca 2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy (Dz. U. poz. 647)
druk sejmowy nr 251 – uzasadnienie do rządowego projektu ustawy – Prawo przedsiębiorców