Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał wyrok w sprawie C-277/24 (Adjak), który może istotnie wpłynąć na polskie procedury dotyczące odpowiedzialności członków zarządu za zobowiązania podatkowe spółek.
TSUE uznał, że obecne regulacje w Polsce nie zapewniają członkom zarządu pełnych możliwości obrony, jako że nie dopuszczają możliwości skutecznego podważenia ustaleń faktycznych i kwalifikacji prawnych poczynionych przez organ podatkowy na etapie postępowania podatkowego. Pomimo, że pytanie prejudycjalne dotyczyło wyłącznie podatku VAT, to skutki rozstrzygnięcia mogą rozciągnąć się również na inne podatki.
O co chodzi w tej sprawie?
Dotychczas, jeśli spółka miała zaległości podatkowe, jej członkowie zarządu mogli ponosić solidarną odpowiedzialność, jeśli egzekucja wobec spółki okazała się bezskuteczna. Problem polegał na tym, że nie mieli oni prawa do aktywnego udziału w postępowaniu wobec spółki – nie mogli kwestionować ustaleń organów podatkowych ani skutecznie bronić się przed roszczeniami fiskusa.
Co orzekł TSUE?
Trybunał stwierdził, że takie zasady naruszają prawo do obrony i zasady rzetelnego procesu. Członkowie zarządu muszą mieć możliwość skutecznego podważenia decyzji podatkowych dotyczących spółki i dostęp do akt postępowania. Bez tego nie można mówić o uczciwym traktowaniu i poszanowaniu podstawowych praw.
Jakie są konsekwencje wyroku?
Organy podatkowe będą musiały dostosować swoje procedury.
Członkowie zarządu, którzy ponieśli odpowiedzialność na podstawie dotychczasowych przepisów, mogą domagać się ponownej analizy sprawy, czyli wystąpić o wznowienie postępowań w terminach:
1 miesiąc od publikacji wyroku w Dzienniku Urzędowym UE na wznowienie postępowań przed organami podatkowymi,
3 miesiące od publikacji wyroku na wznowienie postępowań przed sądami administracyjnymi.
Czy to oznacza koniec odpowiedzialności członków zarządu?
Nie – ale teraz będą oni mieli większe możliwości obrony. Ten wyrok to krok w stronę bardziej sprawiedliwego systemu podatkowego, który chroni prawa osób zarządzających spółkami.
Czy to zmieni podejście firm do zarządzania ryzykiem podatkowym? Jakie mogą być dalsze skutki dla przedsiębiorców?
TREŚĆ WYROKU DOSTĘPNA TUTAJ: CURIA – Dokumenty
Menu
